เครื่องหมายวรรคตอนภาษาจีน มีเยอะแยะแล้วใช้ยังไง | 中文标点符号的用法 ตอนที่ 1

#สร้างภาพเล่าเรื่อง #图图是道 #เนื้อหาภาษาจีน #标点符号 #เครื่องหมายวรรคตอน #สรุปอย่างละเอียด

เครื่องหมายวรรคตอนในภาษาจีน เป็นเรื่องที่เรียนการเขียนภาษาจีนไปสักพักยังไงก็ต้องเจอ ซึ่งเป็นเรื่องที่น่าสับสนสำหรับคนไทย ในภาษาไทยเองมีการใช้เครื่องหมายวรรคตอนที่แตกต่างกับภาษาจีนและภาษาอังกฤษอยู่พอสมควร

วันนี้เลยจะมาสรุปให้ว่าเครื่องหมายวรรคตอนในภาษาจีนมีอะไรบ้าง และ แต่ละตัวใช้อย่างไร โดยนำเสนอเทคนิคส่วนตัวของแอดมินเองเผื่อใครจะนำไปใช้ได้ เรื่องค่อนข้างยาว เลยขอแบ่งออกเป็น 2 ตอน โดยในตอนที่ 1 นี้จะพูดถึงเรื่องเครื่องหมายที่ใช้แบ่งประโยคเพื่อวรรคตอนโดยเฉพาะ หรือ 点号 แล้วจะมีต่อในส่วนของ 标号 เครื่องหมายเน้นความสำคัญหรือบอกความหมายอื่นๆ ในตอนหน้า

อย่างไรก็ตาม บทความนี้จะขออธิบายโดยใช้ศัพท์ทางภาษาศาสตร์น้อยที่สุด อาจจะมีอ้างอิงบ้างแต่จะพยายามเขียนให้ง่ายที่สุด และ ยกตัวอย่างประโยคที่ใช้จากแหล่งอ้างอิงมาให้อ่านกันในคำบรรยาย

มาเริ่มกันเลย

标点符号 ทำไมต้องใช้

ในการเขียน 标点符号 biāodiǎnfúhào หรือเครื่องหมายวรรคตอน เป็นเครื่องมือที่ช่วยให้ความหมายที่เราต้องการสื่อสารในการเขียนชัดเจนขึ้น และ ลดความกำกวมในหลายๆ กรณี โดยเฉพาะในประโยคหรือบทความที่สามารถตีความได้หลายความหมาย มาลองดูตัวอย่างกัน

老板问他想不想辞职。
Lǎobǎn wèn tā xiǎng bù xiǎng cízhí.

จากประโยคนี้ตีความได้สองอย่างขึ้นอยู่กับเราจะแบ่งประโยคยังไง 老板 อาจจะถามเขา หรือ ถามถึงคนอื่นก็ได้

แบ่งแบบที่ 1

老板问他：“想不想辞职？”
Lǎobǎn wèn tā：“ xiǎng bù xiǎng cízhí?”

กรณีนี้จะระบุชัดเลยว่าถามโดยตรงกับคนที่กำลังพูดอยู่ว่า อยากลาออกหรือเปล่า?

แบ่งแบบที่ 2

老板问：“他想不想辞职？”
Lǎobǎn wèn：“ tā xiǎng bù xiǎng cízhí?”

กรณีนี้คือจะมาถามบุคคลที่สามแทน ว่าเขาที่กำลังถูกพูดถึงน่ะอยากลาออกหรือเปล่า？อารมณ์แบบมาสืบว่าลูกน้องคนนั้นจะลาออกไหม

อย่างที่ได้เห็นตามตัวอย่าง การใช้ 标点符号 จะให้อารมณ์คล้ายกับการเว้นในภาษาไทย ที่เว้นวรรคผิดชีวิตเปลี่ยนเลย หากเราต้องการจะสื่อสารให้ชัดเจนอย่าลืมใช้ 标点符号 กันล่ะ

点号 และ 标号 ประเภทของ 标点符号

标点符号 เป็นชื่อเรียกรวมๆ สามารถแบ่งออกเป็นอีก 2 ประเภทย่อยได้อีก

1. 点号 | diǎnhào | เครื่องหมายที่ใช้เพื่อการแบ่งประโยค แบ่งคำ เพื่อให้ความหมายชัดเจน ได้แก่ 句号（ 。）、问号（ ？）、叹号（ ！）、逗号（ ，）顿号（、）、分号（；）และ 冒号（：）
2. 标号 | biāohào | เครื่องหมายที่ใช้เพื่อเน้นความหมายหรือบอกจุดประสงค์ของข้อความ เช่น เป็นคำพูด เป็นชื่อหนังสือ หรือ เชื่อมข้อความกัน ในกลุ่มนี้ได้แก่ 引号（“ ” ‘ ’）、括号〔（ ） { } 〕、破折号（ —— ）、省略号（……）、着重号（ ．）、书名号（《 》〈 〉）、间隔号（·）、连接号（ — ）และ 专名号（ ____ ）

จริงๆ เรียกรวมๆ สั้นๆ ว่า 符号 fúhào ก็ได้ครับ แต่ 符号 นี่จะไปรวมสัญลักษณ์อื่นๆ ที่ไม่ใช่เครื่องหมายวรรคตอนด้วย เช่น ลูกศร ดาว เป็นต้น ต้องดูบริบทในการเรียกด้วย

点号 วรรคตอน จำง่ายๆ ใช้จบ แบ่ง หรือ เชื่อมประโยค

ตามที่ได้อธิบายไปก่อนหน้านี้ 点号 จะเป็นเครื่องหมายที่มีจุดประสงค์หลักๆ คือเพื่อใช้จบ แบ่ง และ เชื่อมประโยคให้เข้าใจได้ชัดเจนขึ้น แอดมินวาดแผนภาพไว้ ให้เห็นกันว่าแต่ละตัวถ้าอยู่ในย่อหน้าเดียวกันจะเป็นอย่างไร ไล่ตามลำดับและขอบเขตการแบ่งประโยคในส่วนต่างๆ ให้ดูกันง่ายๆ

จะเห็นได้ว่า : (冒号) เป็นส่วนที่ระบุเจาะจงที่สุด ไล่มาด้วย 、(顿号) ใช้แบ่งคำหรือวลี , (逗号) แบ่งวลีหรือประโยคย่อย ；(分号) แบ่งประโยคย่อยที่ซับซ้อน แต่ยังไม่จบประโยค ส่วน 。(句号) ？(问号) และ ！(叹号) จะถือเป็นส่วนที่ใหญ่ที่สุดเพราะถือว่าใช้เพื่อจบประโยค

อธิบายการใช้ 点号 แบบต่างๆ ดังนี้：

。| 句号 | jùhào | มหัพภาค หรือ จุด

วางไว้ท้ายประโยค เพื่อบอกว่าประโยคจบแล้ว มักเป็นประโยคบอกเล่า ให้โทนเป็นกลาง หรือ คำพูดที่สุภาพไม่ได้ใส่อารมณ์

北京是中华人民共和国的首都。
Běijīng shì zhōnghuá rénmín gònghéguó de shǒudū.
เมืองปักกิ่งคือเมืองหลวงของสาธารณรัฐประชาชนจีน (ประโยคบอกเล่าทั่วไป)

？| 问号 | wènhào | ปรัศนี หรือ เครื่องหมายคำถาม

วางไว้ท้ายประโยค เพื่อจบประโยคและ

1. แสดงถึงการถาม
   他叫什么名字？
   Tā jiào shénme míngzì?
   เขาชื่ออะไร?
   
2. แสดงถึงการย้อนถาม
   难道你还不了解我吗？
   Nándào nǐ hái bù liǎojiě wǒ ma?
   เธอยังไม่เข้าใจฉันอีกเหรอ? (ประโยคย้อนถาม ออกอารมณ์แบบตัดพ้อ น้อยใจ)

！| 叹号 | tànhào | อัศเจรีย์ หรือ เครื่องหมายตกใจ

วางไว้ท้ายประโยค เพื่อจบประโยค และ

1. เน้นอารมณ์ ไม่ว่าจะเป็นดีใจ ตกใจ อุทาน จริงใจ
   我多么想看看他老人家呀！
   Wǒ duōme xiǎng kàn kàn tā lǎorénjiā ya!
   ฉันอยากเจอพ่อแม่ของเขามากๆ เลย!
   
2. แสดงการสั่ง
   你给我出去！
   Nǐ gěi wǒ chūqù!
   เธอออกไปเดี๋ยวนี้!
   
3. ย้อนถามและเน้นอารมณ์รุนแรง เช่น หงุดหงิด
   我哪里比得上他呀！
   Wǒ nǎlǐ bǐ dé shàng tā ya!
   ฉันจะไปเทียบเขาได้ที่ไหน!

、| 顿号 | dùnhào | เครื่องหมายหยุดพักเสียง หรือ จุดคั่น

วางคั่นระหว่างคำ หรือ วลี ที่ต่อเนื่องกัน ขอบเขตเล็กว่า 逗号 เช่น การยกตัวอย่างเป็นกลุ่ม 顿号 เป็นเครื่องหมายที่ไม่มีในภาษาไทย ส่วนในภาษาอังกฤษจะใช้ 逗号 แทน

正方形是四边相等、四角均为直角的四边形。
Zhèngfāngxíng shì sìbiān xiāngděng, sìjiǎo jūn wèi zhíjiǎo de sìbiānxíng.
สี่เหลี่ยมจตุรัสมีด้านเท่าสี่ด้าน และมุมทั้งสี่เป็นมุมฉาก

六大茶类具有白茶、绿茶、黄茶、乌龙茶、红茶、与黑茶。
Liù dà chá lèi jùyǒu báichá, lǜchá, huáng chá, wūlóngchá, hóngchá, yǔ hēi chá.
ชา 6 ประเภทใหญ่ประกอบด้วย ชาขาว ชาเขียว ชาเหลือง ชาอูหลง ชาแดง และ ชาดำ

，| 逗号 | dòuhào | จุลภาค หรือ ลูกน้ำ

วางคั่นระหว่างคำ วลี หรือ ประโยค เพื่อเน้นความหมายชัดเจนขึ้น ใช้ได้งานหลากหลาย

1. คั่นประโยคย่อย
   对于这个城市，他并不陌生。
   Duìyú zhège chéngshì, tā bìng bù mòshēng.
   เขากลับไม่ใช่คนแปลกหน้าสำหรับเมืองนี้
   
2. คั่นเมื่อเน้นประธาน
   语言，人们用来抒情达意。
   Yǔyán, rénmen yòng lái shūqíng dáyì
   คนเราใช้คำพูดมาแสดงความรู้สึกนึกคิด
   
3. คั่นเพื่อกรณีเรียกขาน
   经理，关于那件事您有什么想法？
   Jīnglǐ, guānyú nà jiàn shì nín yǒu shé me xiǎngfǎ?
   ผู้จัดการ คุณคิดอย่างไรกับเรื่องนี้?
   
4. คั่นกรณีที่ประธาน หรือ กรรมมีคำขยายยาวมาก เพื่อลดความสับสน
   我们看得见的星星，绝大多数是恒星。
   Wǒmen kàn dé jiàn de xīngxīng, jué dà duōshù shì héngxīng.
   ดวงดาวที่เราเห็นส่วนใหญ่เป็นดาวฤกษ์

；| 分号 | fēnhào | อัฒภาค เป็นเครื่องหมายคั่นอีกชนิดหนึ่ง ภาษาอังกฤษเรียกว่า semi-colon

วางคั่นระหว่างประโยคหลักและประโยคย่อยทีเรียงต่อเนื่องกันและมีความซับซ้อนเกินกว่าที่ 逗号 จะแบ่งได้ หรือใช้แบ่งหัวข้อในกรณีที่ต้องเขียนรวมเป็นย่อหน้า

语言，人们用来抒情达意；文字，人们用来记言记事。
Yǔyán, rénmen yòng lái shūqíng dáyì; wénzì, rénmen yòng lái jì yán jìshì.
คนเราใช้คำพูดมาแสดงความรู้สึกนึกคิด ใช้อักษรมาจดบันทึกคำพูดและเรื่องราว

中华人民共和国行政区域划分如下：1、全国分为省、自治区、直辖市；2、省、自治区分为自治州、县、自治县、市；3、县、自治县分为乡、民族乡、镇。

Zhōnghuá rénmín gònghéguó xíngzhèng qūyù huàfēn rúxià: 1, Quánguó fèn wèi shěng, zìzhìqū, zhíxiáshì;2, shěng, zìzhìqū fēn wéi zìzhìzhōu, xiàn, zìzhìxiàn, shì;3, xiàn, zìzhìxiàn fēn wéi xiāng, mínzú xiāng, zhèn.

ฝ่ายบริหารของสาธารณรัฐประชาชนจีนแบ่งออกได้ดังนี้:

1. ประเทศแบ่งออกเป็นมณฑล เขตปกครองตนเอง และเทศบาลนคร
2. มณฑลและเขตปกครองตนเองแบ่งออกเป็น จังหวัดปกครองตนเอง เทศมณฑล เทศมณฑลปกครองตนเอง และเมือง
3. เทศมณฑลและเทศมณฑลปกครองตนเองแบ่งออกเป็น ตำบล ตำบลชาติพันธุ์ และ เมืองต่างๆ

：| 冒号 | màohào | ทวิภาค เครื่องหมายจุดคู่ หรือ ภาษาอังกฤษเรียก Colon

ไว้ระหว่างประโยคโดย

1. วางไว้หลังคำบอกแนะ เพื่อแสดงว่าส่วนต่อไปเป็นส่วนสำคัญ หรือ บอกรายละเอียด
   北京紫禁城有四座城门：午门、神武门、东华门和西华门。
   Běijīng zǐjìnchéng yǒu sìzuò chéng mén: Wǔ mén, shénwǔ mén, dōng huá mén hé xī huá mén.
   พระราชวังต้องห้ามในปักกิ่งมีสี่ประตู: ประตูหวู่, ประตูเซินหวู่, ประตูตงหัวและประตูซีหัว
   
2. ใช้คู่ร่วมกับเครื่องหมายคำพูดว่าต่อไปนี้จะเป็นคำพูด หรือ ความคิด
   他十分惊讶地说：“啊，原来是你！”
   Tā shífēn jīngyà de shuō:“A, yuánlái shì nǐ!”
   เขาพูดพร้อมความแปลกใจอย่างมากว่า “โอ้ ที่แท้ก็เธอนี่เอง!”
   
3. ใช้เพื่อสรุปข้อความข้างต้น
   张华考上了北京大学；李萍进了中等技术学校；我在百货公司当售货员：我们都有光明的前途
   Zhānghuákǎo shàngle běijīng dàxué; lǐpíngjìnle zhōngděng jìshù xuéxiào; wǒ zài bǎihuò gōngsī dāng shòuhuòyuán: Wǒmen dōu yǒu guāngmíng de qiántú
   จางฮว๋าสอบติดมหาวิทยาลัยปักกิ่ง หลี่ปิงเข้าเรียนอาชีวะศึกษา ส่วนฉันทำงานเป็นพนักงานขายในห้างสรรพสินค้า เราทุกคนต่างก็มีอนาคตที่สดใส
   
4. ใช้เพื่อระบุรายละเอียดต่างๆ
   
   外文图书展销会
   日期：10月20日至11月10日
   时间：上午8时至下午4时
   
   Wàiwén túshū zhǎnxiāo huì
   rìqí:10 Yuè 20 rì zhì 11 yuè 10 rì
   shíjiān: Shàngwǔ 8 shí zhì xiàwǔ 4 shí
   
   งานหนังสือภาษาต่างประเทศ
   วันที่: 20 ตุลาคม ถึง 10 พฤศจิกายน
   เวลา : 8.00 – 16.00 น.

อัดกันเต็มๆ กับในส่วนของ 点号 ตอนนี้น่าจะเห็นภาพมากขึ้นแล้วว่าใช้แบ่งประโยคกันอย่างไร ในตอนหน้าเราจะมาต่อกันในส่วนของ 标号 เพื่อเน้นข้อความต่างๆ ว่าเป็นอะไร และ ใช้อย่างไรบ้าง

หวังว่าจะเป็นประโยชน์และเอาไปใช้เพิ่มทักษะการเขียนกันได้ ใครมีคำถามสงสัยตรงจุดไหนยังทักมาคุยกันได้เลย

อ่านต่อ

เนื้อหาภาษาจีน

เครื่องหมายวรรคตอนภาษาจีน ใช้เฉพาะความหมาย | 中文标点符号的用法 ตอนที่ 2

ช่วงนี้เพจเราเปิดช่องทางใหม่ ทั้ง IG, TikTok และ YouTube โดยจะทำเป็นวีดีโอสั้นๆ สรุปความรู้เก่าๆ เพื่อทวนกัน สะดวกช่องทางไหนไปติดตามกันได้เลย

อ้างอิง

• เนื้อหาและตัวอย่างประโยค อ้างอิงจาก https://baike.baidu.com/item/标点符号/588793
• https://www.wallstreetenglish.in.th/เรียนภาษาอังกฤษ/รวม-punctuation-ในภาษาอังกฤษครบทุ/
• https://th.wikibooks.org/wiki/ภาษาไทย/ไวยากรณ์/การใช้เครื่องหมาย/การใช้เครื่องหมายวรรคตอน